Gall unrhyw un wneud cais am ddatgeliad gan ddefnyddio Cyfraith Clare a gynlluniwyd i ddiogelu dioddefwyr posibl cam-drin domestig drwy ganiatáu iddynt ofyn am wybodaeth am orffennol eu partner, neu wybodaeth person sy'n peri pryder iddynt.
Felly, os ydych chi'n poeni am eich perthynas eich hun, neu berthynas rhywun arall, gallwch ofyn am wybodaeth a darganfod a oes perygl o gam-drin.
Sut i ddefnyddio cyfraith Clare:
1) Mae angen i chi fynd at yr heddlu a dweud wrthynt eich pryderon. Gallwch wneud hyn drwy fynd i'ch Gorsaf Heddlu leol neu drwy ffonio'r heddlu ar 101. Gofynnwch iddyn nhw am Gyfraith Clare neu gael 'datgeliad trais yn y cartref'.
2) Bydd yr heddlu yn gofyn i chi roi trosolwg o'ch pryderon. Byddant hefyd yn cymryd eich enw a'ch manylion cyswllt, fel y gallant ei ddilyn.
3) Os soniwch am unrhyw beth a allai fod yn drosedd – er enghraifft bod eich partner wedi'ch taro – bydd yn rhaid i'r heddlu ymchwilio i hynny fel trosedd, a gall ddewis arestio eich partner os ydynt yn teimlo bod hynny'n angenrheidiol. Dylent hefyd roi manylion gwasanaeth trais domestig arbenigol i chi, y gallwch fynd iddo am gymorth.
4) Yn dibynnu ar yr hyn rydych chi wedi'i grybwyll yn eich sgwrs gychwynnol, gall yr heddlu eich gwahodd i mewn ar gyfer cyfarfod wyneb yn wyneb i gyflwyno'r cais am ddatgeliad. Bydd angen i chi ddod â dau fath o ID i'r cyfarfod hwn, a ddylai fod gyda swyddog trais domestig arbenigol. Byddant hefyd yn siarad ag asiantaethau eraill, megis y gwasanaethau cymdeithasol, i weld pa wybodaeth sydd ganddynt am y person dan sylw.
5) Unwaith y bydd yr heddlu wedi casglu'r holl fanylion sydd ar gael, byddant yn gwneud asesiad risg i benderfynu a oes unrhyw un yn debygol o gael ei niweidio, yn seiliedig ar eu gwybodaeth.
6) Os nad yw'r heddlu'n credu bod cam-drin yn debygol – hyd yn oed os oes gan y person y maent wedi bod yn ei ystyried hanes o ymddygiad o'r fath – ni fyddant yn gwneud datgeliad. Mae'r wybodaeth sydd gan yr heddlu ac asiantaethau eraill am unigolion yn breifat. Rhaid cael rheswm dybryd iddynt ei rannu, neu ni chaniateir iddynt wneud hynny. Felly nid yw peidio â chael datgeliad yn golygu nad oes gorffennol treisgar: mae'n golygu nad oes gan yr heddlu unrhyw wybodaeth, neu nid ydynt yn teimlo bod y risg yn ddigon uchel bryd hynny.
7) Os yw'r awdurdodau'n teimlo bod cam-drin yn debygol, byddant yn llunio cynllun diogelwch ynghylch sut i wneud unrhyw ddatgeliadau angenrheidiol. Mae'r heddlu'n meddwl yn ofalus am bwy y dylid datgelu: ni chaniateir i berson sy'n derbyn gwybodaeth am drais yn y cartref ei rannu ag unrhyw un heb ganiatâd penodol gan yr heddlu. Ac ni all yr heddlu roi gwybodaeth i unrhyw un oni bai ei bod yn gwbl angenrheidiol.
8) Os byddwch yn gofyn am ddatgeliad am eich partner, mae'n debygol y byddech yn cael unrhyw fanylion yn uniongyrchol, oni bai bod yr heddlu'n teimlo ei fod er eich lles pennaf i ddweud wrth rywun arall yn lle hynny.
9) Os byddwch yn gofyn am ddatgeliad fel trydydd parti, mae'n ddigon posibl y bydd yr heddlu'n mynd yn syth at y posibilrwydd o ddioddef camdriniaeth i wneud y datgeliad. Os ydynt yn ifanc, neu'n arbennig o agored i niwed, efallai y byddant yn datgelu i'w rhieni neu rywun arall a all helpu i'w cadw'n ddiogel. Mae hyn yn golygu efallai na fyddwch yn cael gwybod y canlyniad os gofynnwch am ddatgeliad am rywun arall. Nid yw'n golygu nad oes dim wedi'i wneud, ond nad yw'r heddlu'n teimlo bod angen i chi gael gwybod i atal unrhyw gam-drin.
10) Unwaith y bydd yr heddlu wedi gwneud datgeliad, dylent gyfeirio unwaith eto at wasanaeth arbenigol i gael cefnogaeth i'r parti (neu'r partïon) dan sylw. Dylent hefyd weithio gyda nhw i greu cynllun diogelwch.
I gael rhagor o wybodaeth am sut i wneud cais yn seiliedig ar Gyfraith Clare, edrychwch ar ein taflen isod.
Cliciwch yma am Daflen Cyfraith Clare